100 rocznica bitwy 13 Pułku Ułanów Wileńskich
W dniu 25 lipca 2020 roku uczciliśmy uroczyście 100 rocznicę bitwy 13 Pułku Ułanów Wileńskich z kawalerią bolszewicką. W trakcie obchodów nastąpiło poświęcenie i odsłonięcie obelisku z okolicznościową tablicą upamiętniającą wydarzenie z 25 lipca 1920 roku.
Tego dnia, 100 lat temu ułani wileńscy w okolicy Janowa, Trofimówki, Kupliska, Wyłud i Rykaczewa toczyli walki z sowiecką 15 dywizją III Korpusu Kawalerii Gaja, powstrzymując na kilkadziesiąt godzin ich marsz na zachód Europy. Modlitwę i nabaożenstwo za ułanów poległych w bitwie poprowadził kapelan Kieleckiego Szwadronu Kawalerii im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich - ks. Stanisław Strycharczyk oraz proboszcz parafia pw. św. Jerzego w Janowie - Ks. Stanisław Chim. Sama uroczystość uświetniona została obecnością przedstawicieli krajowych, regionalnych i lokalnych władz administracji rządowej i samorządowej reprezentowanych przez Posła na Sejm RP – Pana Mieczysława Baszko, Wojewodę Podlaskiego – Pana Bohdana Paszkowskiego, Członka Zarządu Województwa Podlaskiego – Panią Wiesławę Burnos, Członka Zarządu Powiatu Sokólskiego – Panią Bożenę Jelską-Jaroś, gospodarza Gminy Janów – Wójta Jerzego Pogorzelskiego i Przewodniczących Rady Gminy Janów – Pana Andrzeja Zygmunta Bielca oraz Pana Dariusza Turela, a także zaszczytną obecnością Burmistrza Supraśla (pasjonata historii) - Pana Radosława Dobrowolskiego oraz Wójta Gminy Korycin – Pana Mirosława Lecha.
W uroczystościach wzięły udział poczty sztandarowe, na czele z pocztem 25 Brygady Kawalerii Powietrznej im. Księcia Józefa Poniatowskiego z Tomaszowa Mazowieckiego, mieszkańcy Gminy Janów, członkowie rodzin ułanów wileńskich oraz organizacji i stowarzyszeń kultywujących tradycje 13 Pułku Ułanów z Kielc i Wilna, wileńscy harcerze, a także przedstawiciele społeczności tatarskiej w Polsce.
W trakcie obchodów istotny głos zabrał prof. Adam Czesław Dobroński, prosząc nas wszystkich o pamięć i jej pielęgnowanie, a także dumę z tej mało znanej, a wielce znaczącej victorii oręża polskiego w wojnie roku 1920. Wskazał przy tym, że dzięki stawianemu oporowi ze strony Wojska Polskiego na obszarze między Narwią a Bugiem w lipcu 1920 roku (w tym właśnie bitwa pod Janowem) i spowolnieniu nacierającej bolszewickiej nawałnicy, udało się wówczas władzom krajowym i wojskowym przygotować obronę stolicy oraz koncept słynnej operacji znad Wieprza.
Dziś, dzięki Panu Janowi Józefowi Błaszko - fundatorowi odsłoniętego obelisku z kamienną płytą pamiątkową na cześć bohaterów tamtejszych wydarzeń, władzom samorządu gminnego oraz wsparciu dzisiejszych uroczystości ze strony Samorządu Województwa Podlaskiego na czele z Marszałkiem WP – Panem Arturem Kosickim oraz przez Powiat Sokólski, będący jego współorganizatorem, a także wielu innych ludzi i instytucji, wiedza o Bitwie pod Janowem z dnia 25 lipca 1920 r. nigdy nie ulegnie zapomnieniu, a jej bohaterom oddawana będzie należna i zasłużona cześć.
W tym miejscu pragniemy serdecznie podziękować wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji i przeprowadzenia dzisiejszej uroczystości, w tym w sposób szczególny najniższe ukłony należą się wspomnianemu już Panu Janowi Józefowi Błaszko - fundatorowi odsłoniętego obelisku z kamienną płytą pamiątkową oraz przedstawicielom Kieleckiego Szwadronu Kawalerii im. 13 Pułku Ułanów Wileńskich na czele z rtm. kaw. och. - Panem Robertem Mazurem, którzy swą wiedzą, doświadczeniem, zapałem organizacyjnym i dostojnym udziałem nadali całej uroczystości tak zaszczytny charakter i przepiękną oprawę.
Słowa podziękowania kierujemy również w stronę władz Województwa Podlaskiego oraz Powiatu Sokólskiego, za okazane wsparcie, w tym współfinansowanie organizacji wydarzenia przez samorząd powiatu kwotą 2.000 zł - – zadanie zostało dofinansowane z projektu pn. „Zintegrowany program rozwoju systemu kształcenia ustawicznego zorientowanego na jakość i potrzeby regionalnej gospodarki w ramach poddziałania 3.2.1” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2014-2020 Osi Priorytetowej III. Kompetencje i kwalifikacje.
Gorąco dziękujemy wszystkim osobom i instytucjom, którzy wspomogli organizację dzisiejszego wydarzenia i jego przebieg oraz wszystkim gościom i uczestnikom dzisiejszych uroczystości.
Wójt Gminy Janów
Jerzy Pogorzelski
p.s. Dziękujemy również serdecznie twórcy plakatu dot. dzisiejszych obchodów – Panu Grzegorzowi Wdowiakowi.
Zapraszamy również do zapoznania się z relacjami mediów i stron regionalnych oraz lokalnych z dzisiejszych wydarzeń:
1) W stulecie bitwy z bolszewikami pod Janowem odsłonięto pomnik - relacja Wojciecha Szubzdy - Radio Białystok: https://www.radio.bialystok.pl/wiadomosci/index/id/187081
2) Setna rocznica bitwy pod Janowem okiem Obiektywu TVP Białystok: https://bialystok.tvp.pl/4…/setna-rocznica-bitwy-pod-janowem
3) "Sto lat temu odbyła się bitwa 13 Pułku Ułanów Wileńskich z kawalerią bolszewicką" - relacja Powiatu Sokólskiego:
https://www.facebook.com/watch/?v=3209847065774375
4) Sto lat temu polscy ułani pogonili bolszewika. Dziś w Kizielanach upamiętniono bohaterów zwycięskiej bitwy pod Janowem - relacja isokolka.eu: